Bir varmış bir yokmuş sınıfta masallar çokmuş. Öğretmenler evirir çevirir masalla bütünleşen etkinlikler yaparmış. Çocuklar masalı yaşar, içinde oynar, tekrar tekrar anlatırmış. İfade, doğaçlama, el becerisi, yaratıcılık hepsi işin içindeymiş.
Sınıfta masal zamanı ayrı bir ritüeldir. Masal zamanı olduğunu anımsatacak bazı malzemeler edinmekle işe başlanabilir. Doğal malzemeler, mumlar, çeşitli kokular, bir şapka, bir ceket ya da ses çıkaran bir uyaran… Bu malzemeleri gören çocuklar sınıfta anlar ki masal zamanı gelmiştir. Çember kurulur, interaktif bir anlatım başlar.
Masala katılan ritimler, seslendirmeler çocukların ilgisini çeker. Bu nedenle mutlaka her masala eklenmelidir. Masalın bazı bölümlerinde çocukların fikirlerinin alınması onları sürece dahil etme konusunda gereklidir, ancak bu şekilde ilgileri dağılmadan dinleyebilirler.
Sınıfta en çok yaptığım uygulamalardan biri masal sonrasında canlandırma, doğaçlama, donuk imge, bölünmüş ekran vb. çeşitli yaratıcı drama tekniklerinden yararlanmaktır. Dramatizasyon çalışmalarında genelde birkaç çocuk çeşitli karakterleri olur.
Biliriz ki hepsi aynı karakteri olmak ister.
Bunu önlemek için anlatıcı anlatır, isteyen istediği karakteri canlandırır ya da donuk imge yapacaksak olmak istediği karakter rolüne girerek donar.
Bir başka yöntem ise heykel heykeltraş oyunu. Masal sonunda masalın bir heykel sergisi oluşturulacağı söylenir. Eşleşen çocuklar masaldaki karakterleri, canlı cansız tüm varlıkları düşünerek kendi heykellerini oluştururlar. Oyun öncesinde heykelinin malzemesi nasıl şekil verebileceği gibi pek çok detay konuşulur. Rol değişimi ile herkes her rolü tatmış olur. Süreç sonunda heykeltraşlar tarafından yapılan heykeller sergiye sunularak ne yapılmış olabileceğine dair tahminler sunulur.
Kimisi bir kazan yapmıştır, kimi ağacı, kimi kurdu… Hayal gücü sınır tanımaz.
Bir başka yöntem masal sonunda masal mekanını tasarlamaktır. Masal anlatılırken tasvir edilen yerleri çocukla nasıl algılamış, hayal dünyasında nasıl işlemiş?
Burada el becerileriyle yaratıcılık birleşmiş olur. Malzemeler alınır, büyük bir işbirliği ile masal yolu oluşturulur. Çocuklar kendi gruplarını oluşturarak masalı kendi istedikleri gibi canlandırırlar.
Bazen masalın anlatımını yarıda bırakarak onların hayal güçleri ile masalı tamamlamaları da istenebilir. Birinci bölüm ve ikinci bölüm şeklinde bir haritalama ortaya çıkabilir.
Eğer masalınız bölünemeyecek kadar kısa ise o zaman tamamlandıktan sonra bir olay örgüsü çıkararak resimlemeleri istenebilir. Bu şekilde baştan sonra sıralama yapıp yapamadıkları görülmüş olur.
Masal öncesinde masala dair saklanmış bazı ipuçları süpürge, asa, tencere, pelerin vb. malzemelerin sınıfta bulunması ile masalı merak ettirme ve ardından anlatıma geçme de seçenekler arasında yer alabilir.
Ne kadar çok eğlenceli hale getirebilirsek biz keyif alırız, biz keyif aldıkça çocukların sürece daha katılım göstermelerini sağlarız. Denemesi sizden…