Sizler de gözlemliyor musunuz? Bana mı öyle geliyor? Algıda seçicilik diyebilir miyiz buna? Yoksa gerçekten de babalık kavramı, modeli, toplumsal bir değişime mi uğruyor?
Kızımın dünyaya gelmesiyle birlikte, onun bakımında, gelişim süreçlerinde, oyunlarında, sosyal ihtiyaçlarının karşılanmasında annesi kadar sorumluluk almaya çalıştım. Bazen çevremdekilerin ilgili bakışlarına maruz kalmadım değil. Önemsemedim, çünkü yaptığım şeylerin hem kızımın gelişimini olumlu yönde etkilediğini, hem de aile huzurunu koruduğunu gözlemliyordum.
Yıllar sonra Baba Destek Eğitimi ile yolum kesişince el yordamıyla kurmaya çalıştığım baba-çocuk ilişkisinde bir çok şeyi doğru yaptığımı ama bunun yanında kendimi geliştirmem gereken pek çok noktanın da olduğunu fark etmiş oldum.
Bazen keşke geriye dönme şansım olsaydı dediğim anlar oldu. Ama fark ettim ki değişmek için hiç bir zaman geç değil. Sonuçta baba-çocuk ilişkisinin de temelinde etkili insan ilişkileri yatıyor. Bu becerileri iş ve sosyal yaşamımızda sergilemek için nasıl ki çaba sarf ediyoruz, hane içinde de bunu kullanmak mutlu bir ailenin omurgasını oluşturabilir.
Sağlıklı bir baba-çocuk ilişkisinin temelinde “yakınlık” ve “ilgi” anahtar kavramlar olarak öne çıkıyor. Zaten toplumsal değişime uğrayan/evrilen babalık modeline “İlgili Babalık” dememizin nedenlerinden biri de bu!
Peki ilgili baba nasıl olunur?
Öncelikle belirtmeliyim ki, bunun bir kontrol listesi yok maalesef. Bir takım kriterleri karşılayarak ilgili baba mertebesine erişmiyoruz. Davranışlarımızın yarattığı olumlu sonuçları çocuğumuz üzerinde fark etmeye başladığımızda doğru yoldayız demektir. Bu fark etmeler, hemen yarın da olabilir, çocuğumuz yetişkin olduğunda, hatta anne-baba olduğunda bile olabilir. Onun için tutarlı olmak ve hiç vazgeçmemek çok önemli.
SORUMLULUK ALIN
Çocuğunuzun bakımında ve ev işlerinde sorumluluk almakla işe başlayabiliriz. Örneğin çocuğunuzun yıkanmasına destek olabilirsiniz. Ya da kıyafetlerinin yıkanması, toplanması gibi işlere el atabilirsiniz. Mutfak evdeki en önemli üretim alanı. Burada harika vakitler geçirebilirsiniz. Birlikte lezzetli salatalar, kurabiyeler, çorba ya da yemekler yapabilirsiniz. Bu gibi işler yaparak hem çocuğunuzu daha yakından tanıyacak hem de onun size olan güvenin arttığını fark edeceksiniz.
KOŞULSUZ SEVGİNİZİ ONA HİSSETTİRİN
Çocuğunuz hata yaptığında, çıkmaza girdiğinde, kendini kötü hissettiğinde, her zaman yanında olduğunuzu ona hissettirmeniz çok önemli. Eğer bu güven ortamını aile içerisinde bulamazsa bu ihtiyacını farklı yerlerde aramaya çalışacaktır. Birlikte, sizi de mutlu edecek etkinlikler yapabilirsiniz.. Çocukken keyif aldığınız şeyleri düşünün. Uçurtma uçurmak, bisiklete binmek, plajda kumlarla oynamak ve niceleri. Sizin mutluluğunuz emin olun çocuğunuza da yansıyacak.
İLETİŞİM İÇİN ÖNCE SİZ ADIM ATIN
Çocuğunuzun gün içinde yaşadıklarını paylaşabilmesi kendisini değerli hissetmesinin bir göstergesi olacaktır. Eğer ki çocuğunuz paylaşmak konusunda çekiniyor, konuşmaktan kaçınıyorsa siz örnek olabilirsiniz. İyi ya da kötü hiç farketmez, gün içinde yaşadığınız olayları anlatabilir, hissettiğiniz duyguları paylaşabilirsiniz. Böylece sağlıklı bir iletişim kanalının inşası başlamış olur. Çocuğunuz da kendisini kötü hissettiğinde ya da bir derdi olduğunda kendisini rahatça ifade edebilecektir.
Bilgi: Bu video instagramda @greatestreaction adresinden alınmıştır.
Bilgi: Bu video instagramda @toddlertok adresinden alınmıştır.
FIRSAT YARATIN, ORTAM HAZIRLAYIN
Biz yetişkinler pek çok yer görmüş, pek çok insan tanımış olabiliriz. Ancak çocuğumuz henüz yaşamının çok başında. Keşfedeceği pek çok alan, tanıyacağı bir sürü insan olacak. Onu farklı mekanlara götürerek, farklı insanlarla tanıştırarak geniş bir vizyon edinmesine yardımcı olabilirsiniz. Şehrinizde daha önce hiç gitmediğiniz bir semte gidin, pazar yerlerini, çarşıları gezin. Farkı spor müsabakaları izleyin. Sanat etkinliklerine katılmaya çalışın. Böylece çocuğunuzun ilgi alanlarını keşfedebilmesi için zemin oluşturmuş olursunuz.
BİRLİKTE ÖĞRENME YOLCULUĞUNA ÇIKIN
İkinizin de ortak ilgi alanı olan bir konuda araştırma yapabilirsiniz. Bu araştırmaları daha sonra aile içinde diğer fertlere sunabilirsiniz. Doğa incelenmek için sınırsız bir ortamdır. Ağaçları, yaprakları, karıncaları, böcekleri inceleyebilir, mantarların izini sürebilirsiniz. Küçücük bir doğal ortamda bile onlarca ilginç şeyle karşılaşabilirsiniz. Akşamları belli bir saat aralığını okumaya ayırabilirsiniz. O anlarda hep beraber kitap, gazete ya da dergi okuyabilir, sonrasında üzerine bolca sohbet edebilirsiniz.
EŞİT DAVRANIN
Evdeki işlerin cinsiyete göre ayrılmayacağını gösterin. Oğlan-kız, kadın-erkek fark etmez, her birey nefis yemekler hazırlayabilir, temizlik yapabilir, alışverişe çıkabilir, tamirat yapabilir. Yapmak, başarmak istediği bir konuda cinsiyetinin ona asla engel olamayacağını hissettirin. Farklı yaş ya da cinsiyetteki kardeşleriyle, kuzenleriyle, arkadaşlarıyla bir aradayken eşit davranın, aynı dili kullanın. Toplumdaki genel davranışların aile temelinde olgunlaşmaya başladığını unutmayın.
Baba olmanın bazen zor, sıkıcı, bunaltıcı olabileceğini unutmayın. Böyle anlarda kendinizi kötü hissetmeyin. Kendinize de zaman ayırın.
Unutmayın, siz babalar bizim ilk kahramanımızsınız.
"Benim Adım Sam" filmi bir baba ile çocuğunun ilişkisini anlatan en iyi filmlerden.