Sıfır atık sınıfta bu ay sizlere sınıf ve okulöncesi öğretmenlerinin kaoslarından olan yazma ve çizme için kullanılan kalem ve boyaların verimli kullanılamaması ve her yıl ebeveynlere verilen malzeme listesinin yüklü olması.
Peki bu kaosu düzene nasıl çevirebiliriz?
Her dönem sonunda sınıfta biriken onca kağıt, kurumuş tahta (marker) kalemi ve keçeli kalemler, kuru boya kalemleri, çubuk yapıştırıcı tüpleri, kırılmış pastel boyaları ne yapacağımızla ilgili kafamıza takılan sorular varsa bunlara cevaplar ve yöntemleri bu yazıda! İşte size birbirinden ilginç, üstelik çocuklarla da yapabileceğimiz birkaç güzel örnek. Ama öncelikle en önemli püf noktasını sizlerle paylaşmak istiyorum. Okul kırtasiye malzemelerinin en verimli şekilde kullanılmasının en önemli püf noktası ortak kullanımdır. Okul öncesi ve ilkokul seviyesindeki çocukların bu malzemeleri ortak kullanması, her kullanılan ürünün doğru ve verimli kullanılmasını sağlamakta. Hatta çocuklarda paylaşım, yardımlaşma gibi kavramlarının da gelişmesine vesile olmuş olacaktır. Hem de ailelerin yıllık kırtasiye masraflarını azaltımış, hem de "senin kalemin kalitesiz benimki daha kaliteli" gibi akran zorbalığına yol açacak durumları da ortadan kaldırabilirsiniz. Peki bu nasıl olacak? Çok basit.
Her öğretmen yıl başında velilere ihtiyaç listesini verir ve bazı malzemeleri de okul bütçesinden karşılanır yada öğretmen kendi temin eder. İşte bu süreç aynı olmakla birlikte, bireysel listede çocukların kişisel kullanacakları matara, resim defteri, defter, kitap, kalem kutu (ahşap yada metal olması yıllarca kullanılabilir olması demektir) gibi malzemelerden oluşması. Geri kalan her malzemeler için en uygun fiyat listesi çıkarılır ve her çocuk başına bir tutar belirlenir. Yani, pastel boya, kuru kalem, kurşun kalem, kağıt, makas, yapıştırıcı...vb malzemeler sınıf için ortak alınır ve her çocuk eşit hakla kullanmış olur.
Kurşun kalem sarfiyatını azaltalım!
Her öğretmenin yaşadığı bir durumdur; tam yazı yazacak yada çizim yapacakken, kurşun kalemlerin ucu sivriltilir. Tabi çok sivri uçlar kırılır ve tekrar sivriltilir. Bu durum hem herkesin konsantrasyonunu bozar, hem kalemin gereğinden önce bitmesine sebep olur, hem de diğer çocukların da aynı davranışı yapmasına ve ders zamanının kaynamasına sebep olur. Sınıfınızda bu durumu düzeltmek için harika bir fikrimiz var. Hem de Amerikalı sınıf öğretmeni Heidi Denver tarafından test edilip onaylandı. Her çocuğun ismi olduğu kalemler hazırlayabilir ve kalemin dilinden yazılmış bir mesajla kullanmalarını sağlayabilirsiniz. Böylece her çocuk kendisi ile arkadaşlarının kalemleri kullanma sürelerinin uzadığını fark etmelerini sağlayabilirsiniz.
Heidi'nin dediğine göre sınıfındaki öğrenciler artık TÜM YIL BOYUNCA sadece 3-4 adet kullandıklarını aktarmakta.
Eski marker ve keçeli kalemlerin geri ve ileri dönüşümü;
Eski Marker kalemlerin geri ve ileri dönüşümü ile başka ihtiyaçlarınızı giderebilirsiniz. Unutulmamalı ki keçeli kalemler ve marker kalemlerin geri dönüşümü çok az miktardadır ve ileri dönüşüm kısmı da kullanılan plastiği ortadan kaldırmıyor. O yüzden kullanımı minimum seviyeye getirerek, maksimum verim almak çok önemli.
İlk başta sınıfınıza eski, bitik ve sahipsiz kalemleri toplayacağınız kutular koyabilirsiniz. Belli aralıklarla ve ihtiyaca göre bu kutulardaki kalemleri kullanmaya başlayabilirsiniz..
Keçeli kalemlerin plastiklerini kesil, boncuk yapabilirsiniz.
Yapıştırıcılar,
Her yapılan proje de olmazsa olmaz hale gelen malzemelerden biridir yapıştırıcılar, özelliklerde STİK'ler. "Ama stikleri kullanmak çok kolay ve sınıf batmıyor" dediğinizi duyabiliyorum. Evet bu noktada haklısınız. Fakat Stikler ne kadar sıkı kapatılsa da kuruma mutlaka oluyor ve kağıdı kağıda yapıştırsanız da 2-3 gün sonra yapışkanlık özelliği bitiyor ve kağıtlar düşüyor. Bir de çok fazla harcandığı için aşırı plastik atık ortaya çıkıyor. Peki nasıl çözeceğiz bu sorunu. Öncelikle daha önceden kullanılmış stik kaplarını atmayın, bunlara uygun yoğun süngerler kesip içine iyice yerleştirin. Sınıfa alacağınız büyük boy tutkal kutusu bir yıl boyunca kullanıma yetecektir. Bu tutkalı suyla sulandırıp süngerlere emdirebilirsiniz ve projelerde bu stikleri nokta gibi değdirerek kullandırabilirsiniz. Hem sınıf batmaz hem de plastik atığını minimuma indirmiş olursunuz. Tabi maliyeti de...
Stiks yapıştırıcının boş kutusu içerisine parçalanmış, küçülmüş pastel boyaları koyarak hem pastel boyaları kurtarmış, hem de plastiği de çöpe atmaktan kurtarmış olursunuz. Nasıl yapılacağını öğrenmek istiyorsanız buraya tıklayıp daha ayrıntılı okuyabilirsiniz.
Silgiler
Silgi seçiminde doğal kauçuk silgi veya geri dönüştürülmüş kauçuk silgi seçmek önemlidir. Çünkü silgileri büyük bir bölümü petrol ürünüdür ve silme eyleminden sonra geriye kalan küçük talaşlar da mikroplastik olarak doğaya zarar vermektedir. O yüzden bu tüketimi en aza indirmek için geri dönüştürülmüş doğal kauçuk silgiler seçilebilir.
Kuru Boya Kalemleri,
Çocukların yıl boyunca en çok tükettiği , kaybettiği, kayıp renkler yüzünden yenisini istediği boyalardır kuru kalemler. Bu fazla tüketimin de önüne geçmenin en güzel yöntemi ortak kullanım tabi ki! Peki fazla küçükmüş, kullanamayacak olanları ne yapalım. Sakın Atmayın! Onlar harika takılara dönüşebilir. Ya da dekorasyon objesine yada tokalara dönüştürebilirsiniz. Fazlası için burayı ziyaret edebilirsiniz.
Ve Pastel boyalar,
En çok parçalanan kırtasiye malzemesidir ve çocukların en çok sevdiği. Peki bu küçük parçalardan neler yapılabilir. Yağlı pastel boyaların içeriğinde parafin olduğu için renkli renkli mumlar yapılabilir, yahut parçalanmış pasteller kalıplarda fırınlayarak tekrar kullanılmak üzere hazırlayabilirsiniz hem de istediğiniz şekillerde. Farklı tekniklerle resimler ve ya sanat çalışmaları yaptırabilirsiniz.